Η υπερβολή στην άσκηση μπορεί να συμβεί στον οποιοδήποτε, ακόμη και σε σένα και μάλιστα, χωρίς να το καταλάβεις. Απλώς, μπορεί να αναρωτηθείς γιατί δεν αποδίδεις πια τόσο καλά στις προπονήσεις σου, γιατί νιώθεις πεσμένη και κουρασμένη. Εάν, όμως, δεν δώσεις αρκετή σημασία και δεν δώσεις τη δυνατότητα στο σώμα σου να ξεκουραστεί, σε περιμένουν δυσάρεστες εκπλήξεις, όπως το ενδεχόμενο να αναπτύξεις το φαινόμενο της χρόνιας κόπωσης.

Ναι, μπορεί να σου αρέσει η άσκηση και να είσαι τύπος που ενθουσιάζεται και θέλει διαρκώς να κάνει περισσότερα. Μπορεί να θέλεις να κάνεις μαζί με τη φίλη σου εξτρά ομαδικά προγράμματα στο γυμναστήριο αφού ολοκληρώνεις την καθιερωμένη σου πλήρη προπόνηση με αεροβική και βάρη ή μπορεί να θέλεις να χάσεις γρήγορα κάποια κιλά. Το σώμα σου, όμως, έχει τα όριά του και θα πρέπει να είσαι πολύ προσεκτική για να μην τα ξεπεράσεις. Εάν το αγαπάς και το σέβεσαι, θα σε ανταμείψει, αλλά εάν το ζορίσεις περισσότερο από όσο αντέχει και μάλιστα χωρίς να δίνεις σημασία στα προειδοποιητικά του σημάδια, θα αναπτύξεις σύντομα το σύνδρομο του overtraining.

Σημάδια που μπορεί να δείχνουν ότι ασκείσαι περισσότερο από όσο αντέχει ο οργανισμός σου αυτή την περίοδο είναι τα παρακάτω:

• αυξημένος καρδιακός ρυθμός
• μειωμένη επίδοση στην άσκηση
• δυσκολία στον ύπνο
• συχνές ιώσεις, π.χ. κρυολόγημα, γρίπη
• ευερεθιστότητα
• έλλειψη όρεξης για φαγητό
• μειωμένη όρεξη για άσκηση
• χρόνια κόπωση

·

Επειδή μπορεί να έχεις πέσει στην παγίδα του overtraining και μάλιστα χωρίς να το καταλάβεις, μπορείς για να διαπιστώσεις να κρατήσεις αναλυτικές σημειώσεις για μία εβδομάδα σχετικά με τις καθημερινές σου δραστηριότητες. Σημείωσε όχι μόνο τη διάρκεια και την ένταση της άσκησής σου, αλλά και τις άλλες δραστηριότητες που επιβαρύνουν το σώμα σου, π.χ. περπάτημα, δουλειές στο σπίτι, ώρες ορθοστασίας και κάθε φυσική δραστηριότητα. Στο τέλος της εβδομάδας κάνε έναν απολογισμό αφού δεις ψύχραιμα και με ηρεμία πόσο τελικά ασκείσαι, ίσως είναι περισσότερο από όσο νομίζεις. Για παράδειγμα, εάν η δουλειά σου απαιτεί πολλές ώρες ορθοστασία ή περπάτημα, θα πρέπει να το λάβεις υπόψη σου ως επιπλέον φορτίο όταν προσπαθείς να αυξήσεις το χρόνο που θα τρέξεις στο διάδρομο ή το ελλειπτικό του γυμναστηρίου.

Αφού αξιολογήσεις τη φυσική σου δραστηριότητα, λάβε υπόψη σου και άλλους παράγοντες που προκαλούν κόπωση και εξάντληση στο σώμα σου, κι ας μην έχουν τόση σχέση με τη γυμναστική. Βάλε στην εξίσωση πιθανή ύπαρξη στρες στη δουλειά σου ή άγχος και στενοχώρια που μπορεί να σου προκαλεί ένα δυσάρεστο γεγονός στη ζωή σου, π.χ. στην οικογένεια ή στη σχέση σου. Το στρες δεν επηρεάζει μόνο την ψυχολογία σου, αλλά μπορεί να αδειάζει τις αποθήκες της σωματικής αντοχής σου και να επηρεάζει την άσκησή σου. Ακόμη κι αν θεωρείς ότι η επίσκεψη στο γυμναστήριο λειτουργεί για σένα αγχολυτικά και σε κάνει να ξεχαστείς, θα πρέπει να υπολογίσεις πολύ προσεκτικά πόσο μπορείς να πιέσεις το σώμα σου και να προσαρμόσεις το χρόνο και την ένταση του προγράμματός σου ανάλογα.

Ρώτα τον εαυτό σου και απάντησε με ειλικρίνεια, τρέφεσαι αρκετά και κάνεις σωστές διατροφικές επιλογές; Κοιμάσαι αρκετά ή θεωρείς (λανθασμένα) ότι 6 ώρες ύπνου είναι αρκετές για να ανταπεξέλθεις στις καθημερινές σου υποχρεώσεις συν ένα απαιτητικό πρόγραμμα άσκησης; Μήπως πηγαίνεις στο γυμναστήριο κατευθείαν από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά και γυρνάς κατάκοπη το βράδυ, αντί να διαλέξεις να γυμναστείς περισσότερο το Σαββατοκύριακο;

Εάν όντως ξεπέρασες τα όριά σου, δώσε στον οργανισμό σου αρκετό χρόνο, ώστε να επανέρχεται αφήνοντας κενές μέρες ανάμεσα σε μέρες προπόνησης ή άλλης έντονης δραστηριότητας κι εάν τα συμπτώματά σου είναι έντονα, σκέψου το ενδεχόμενο να ξεκουραστείς εντελώς για 1 ή 2 εβδομάδες.

Τέλος, μην ξεχνάς ότι κάθε φορά που ξεκινάς ένα νέο τρόπο άσκησης ή νέο άθλημα, η καλή φυσική σου κατάσταση μπορεί να είναι μια στερεή βάση, αλλά δεν σημαίνει ότι το σώμα σου έχει συνηθίσει το νέο τρόπο άσκησης. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προχωρήσεις σταδιακά, καθώς θα είσαι αρχάρια για τη νέα σου δραστηριότητα και να μην ξεχνάς να δίνεις περισσότερο χρόνο στο σώμα σου να ξεκουράζεται.

Η καλύτερη συμβουλή είναι να ακούς πάντα το σώμα σου και να του δίνεις τη δυνατότητα να ξεκουραστεί όταν σου το ζητάει. Εάν έχεις ανάγκη από περισσότερο ύπνο, φρόντισε να τον εξασφαλίσεις, ενώ εάν βλέπεις ότι παράλληλα με την αύξηση της έντασης στην άσκησή σου σου έχει «ανοίξει η όρεξη», μην στερείσαι το λίγο παραπάνω φαγητό, αφού ίσως το σώμα σου το χρειάζεται, απλώς κάνε καλές ποιοτικά επιλογές.

Εάν τα συμπτώματά σου επιμένουν ακόμη κι όταν ξεκουραστείς αρκετά ή υποψιάζεσαι κάποιο πρόβλημα υγείας, μπορείς να επισκεφτείς τον γιατρό σου για μερικές εξετάσεις, που μπορεί να σου φανερώσουν άλλες αιτίες που μπορεί να σε κάνουν να νιώθεις κουρασμένη, όπως π.χ. υποθυρεοειδισμός ή χαμηλά επίπεδα σιδήρου.