Μπορεί τα συναισθήματά σου να σε παχαίνουν; Βεβαίως ναι, εάν σε οδηγούν στην κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας τροφής. Δες πώς μπορείς να αναγνωρίσεις εάν κάνεις συναισθηματική διατροφή και πώς να τη σταματήσεις, ώστε να τρως αυτά που πραγματικά χρειάζεσαι, χωρίς να παχαίνεις.

Κάθε άνθρωπος έχει μια ξεχωριστή διατροφική συμπεριφορά. Εάν ανήκεις στους ανθρώπους που τρώνε μια σοκολάτα για να νιώσουν καλύτερα από μια στενοχώρια ή πατατάκια για να χαλαρώσουν από το στρες, ίσως κάνεις κι εσύ συναισθηματική διατροφή. Τι σημαίνει αυτό; Ότι τρως χωρίς να υπάρχει σωματική πείνα, σωματική ανάγκη, αλλά χρησιμοποιείς το φαγητό για να καλύψεις συναισθηματικό κενό και όχι το κενό του στομαχιού σου. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι το σώμα και η ψυχή μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένα κι εάν έχεις συνηθίσει σε έναν τρόπο διατροφικής συμπεριφοράς που το φαγητό εμπλέκεται πολύ με την συναισθηματική σου κατάσταση, είναι εύκολο να πέσεις στην παγίδα της συναισθηματικής διατροφής και υπερφαγίας.

Τα καλά νέα είναι ότι κάθε συμπεριφορά, όπως και η διατροφική συμπεριφορά, μπορεί να αλλάξει και να αποκτήσεις κι εσύ νέες συνήθειες. Χρειάζεται όμως λίγο κόπο και κάποια συστηματικά βήματα. Για αρχή, θα πρέπει να εντοπίσεις εάν κάνεις όντως συναισθηματική διατροφή και πώς ακριβώς συμπεριφέρεσαι με το φαγητό. Θα σε βοηθήσει να καταγράψεις για μία εβδομάδα τι τρως και πότε κι επίσης σε τι ψυχολογική κατάσταση ήσουν. Π.χ. «Στις 6.00 μ.μ. έφαγα σοκολατάκια, για παρέα επειδή έβλεπα τηλεόραση» κτλ.

Προσπαθώντας να εντοπίσεις το πότε και γιατί κάνεις υπερβολική κατανάλωση φαγητού ή επιλέγεις τροφές που είναι ανθυγιεινές ή χαλούν τη δίαιτά σου, σκέψου τα εξής:

• Μήπως τρως όταν είσαι στρεσαρισμένη ή στενοχωρημένη και ζητάς κάτι για να νιώσεις καλύτερα ή που θα σου προσφέρει ευχαρίστηση;
• Μήπως τρως από συνήθεια, όταν είσαι στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή;
• Μήπως τρως από ανία ή μοναξιά;
• Μήπως τρως επειδή απλώς βλέπεις γύρω σου φαγητό, π.χ. σνακ στους πάγκους της κουζίνας, καραμέλες σε μπολάκια στη δουλειά κτλ.
• Μήπως τρως υπερβολικά επειδή νιώθεις στέρηση επειδή αφήνεις τον εαυτό σου πολλές ώρες χωρίς φαγητό ή ακολουθείς πολύ στερητικό πρόγραμμα διατροφής;

Προσπάθησε να δεις τι είναι αυτό που οδηγεί εσένα την ίδια στο να τρως περισσότερο από όσο έχει στην πραγματικότητα ανάγκη ο οργανισμός σου ή τι σε κάνει να συνεχίζεις να τρως ενώ το σώμα σου σου στέλνει σημάδια ότι χόρτασε.

Μόλις καταφέρεις να εντοπίσεις τον λόγο που σε οδηγεί σε συναισθηματική υπερφαγία, θα μπορέσεις να αναζητήσεις τρόπους για να την ξεπερνάς και σιγά σιγά να χτίσεις νέες συνήθειες, πιο αποτελεσματικές για τη διατήρηση του βάρους σου.

Ανάλογα με την αιτία μπορείς να εφαρμόσεις διάφορες τεχνικές:

• Εάν τρως από στρες ή στενοχώρια, βρες κάποιον άλλο τρόπο για να νιώσεις καλύτερα που δεν περιλαμβάνει φαγητό. Βγες μια βόλτα, άκου μουσική, πάρε τηλέφωνο ένα φίλο, χόρεψε, κάνε ένα αρωματικό μπάνιο κτλ.
• Εάν τρως επειδή βαριέσαι ή νιώθεις μόνη, βρες παρέα ή κάνε κάτι δημιουργικό, π.χ. διάβασε ένα βιβλίο, δες τηλεόραση, γράψε ένα ποίημα, ζωγράφισε, ασχολήσου με τον εαυτό σου, π.χ. κάνε αποτρίχωση, μια μάσκα ομορφιάς κτλ.
• Εάν τρως από συνήθεια μαζί με μια άλλη δραστηριότητα, π.χ. τηλεόραση ή υπολογιστής, άλλαξέ το! Αφιέρωνε ξεχωριστό χρόνο και προσοχή σε κάθε δραστηριότητα, το φαγητό είναι μια ιδιαίτερη και ξεχωριστή διαδικασία στην οποία θα συγκεντρωθείς και θα απολαύσεις χωριστά.
• Εάν τρως επειδή υπάρχουν γύρω πολλοί πειρασμοί, απομάκρυνέ τους! Διώξε από τους πάγκους και τα ντουλάπια σου όλα όσα δεν θες να φας, ακόμη κι αν δεν τα βλέπεις ξέρεις ότι είναι εκεί και ο πειρασμός σε κάνει να θες να ανοίξεις το ντουλάπι! Εάν λείπουν, θα τα ξεχάσεις γρήγορα και θα αναζητάς τα φρούτα που θα βάλεις μπροστά στα μάτια σου!
• Εάν τρως μεγάλες ποσότητες επειδή έχεις στερηθεί πολλές ώρες ή μέρες το φαγητό, κάτι δεν κάνεις σωστά. Η υπερβολική στέρηση οδηγεί σε ανεξέλεγκτες κραιπάλες και δεν σε βοηθά να αδυνατίσεις. Ακολούθησε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, με συχνά γεύματα. Εάν τρως σωστά δεν θα πεινάς. Μην είσαι πολύ αυστηρή από τον εαυτό σου και μην περιμένεις γρήγορα αποτελέσματα σε μια δίαιτα. Απόλαυσε τα γλυκά που σου αρέσουν μία φορά την εβδομάδα σε μικρή ποσότητα, ώστε να μη νιώθεις υπερβολική στέρηση που θα σε φέρει στα όριά σου.

Μερικά μυστικά: σταμάτα να βλέπεις το φαγητό ως λύση στα συναισθηματικά σου προβλήματα ή ως παρηγοριά ή χόμπι. Όταν νιώθεις μια παρόρμηση για σοκολάτα ή γλυκό ή οτιδήποτε άλλο, σταμάτα για λίγο και ρώτα τον εαυτό σου «πεινάω πραγματικά;». Δώσε λίγο χρόνο στον εαυτό σου να σκεφτεί κάτι άλλο και θα δεις πως ίσως τελικά δεν πεινούσες και έτσι θα αποφύγεις ένα περιττό γεύμα και εκατοντάδες περιττές θερμίδες.

Η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες, ιδιαίτερα όταν έχουν συσχετιστεί μέσα σου με το συναίσθημα δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί υπομονή και επιμονή. Όμως, μόλις καταφέρεις να λύσεις αυτό το πρόβλημα και να αποκτήσεις μια υγιή σχέση με το φαγητό, θα δεις ότι η διατήρηση ή η απώλεια βάρους θα είναι πλέον παιχνιδάκι κι εσύ θα νιώθεις πιο απελευθερωμένη, πιο αδύνατη και θα είσαι έτοιμη να αντιμετωπίσεις τα όποια συναισθηματικά κενά σου με πιο αποτελεσματικούς τρόπους, αφού το φαγητό απλώς τα «κουκουλώνει» και αντί να σου δίνει λύση, σε αφήνει με περισσότερα κιλά και περισσότερες τύψεις.